Pandemi süreci içerisinde her birimizin ülke ölçeğinde deneyimlediği gayrimenkul fiyatlarındaki yüksek artıştan en büyük payı tarım arazileri almış durumda. Ülkemizde toplam tarım ürünleri üretiminin %34’üne ev sahipliği yapan Ege Bölgesi’nde 2020 / Mart ve 2022 / Şubat ayları arasında tarım arazilerindeki değer artış oranı ortalama %125 olarak yatırımcının en büyük masraf kalemini oluşturuyor.

Tarım ürünlerine girdi maliyetlerinde renkler çeşitlendikçe, pasta daha fazla çeşitlilikte girdiler ile bölündükçe üretimde yatırımcının profilinde ve çeşitliliğinde de değişimleri birlikte getirmiş durumda. Üretici profilinin değişiminin başında küçük üreticinin yerini büyük yatırım şirketlerine bırakması olarak görüyoruz. BBC News Türkçe’nin haberine göre geçtiğimiz 12 yıllık süreçte Türkiye genelinde toplam çiftçi sayısının %50’sinin tarımsal üretimden uzaklaşarak yerini büyük şirketlere bıraktığını ve üretici basamağından tüketici basamağına yer değiştirdiğini tespit edebiliyoruz. Büyük yatırım şirketleri tarımsal üretimde ihracatı hedeflerken, daralan tarım arazisi hektarına bağlı olarak iç pazarda ithal edilen tarımsal ürünler tüketiciyi tedirgin ediyor. Yakın tarihte gündemde önemli yer alan bitkisel yağ fiyatları ile ilgili hızlı yükseliş ile de bu durum dikkatleri üzerine çekmeye devam ediyor. Ülke genelinde sulu tarım arazilerinde girdi masrafları sebebi ile ekimi tercih edilmeyen ayçiçeği bitkisinin kısıtlı üretimi ve üretilen ürünün ihracata yönlendirilmesi ve iç pazarda ithal edilen ürünlerin kullanımı global krizlere bağlı olarak son tüketicinin enflasyon baskısı ile fiyatı artmış kalemler ile ürünlere sahip olmasına sebep oluyor. Üretimin iç pazar tüketimine yetmemesinin verdiği etki ile tarımsal krizler son yıllarda gündem olmaya devam ediyor. Yeni dünyada üretemediğiniz ürünü alma maliyetinin gün gün arttığını gören yönetimler tarımsal politikalar ile krizlerin üstesinde gelmeyi hedefliyor. Tarımsal üretim politikaların başında çiftçiyi ürün bazlı olarak desteklemek gösterilse dahi üretim basamaklarında çalışan işçi sayısında ve tarım hektarında azalan oranlar, tarımsal girdi maliyetlerindeki artış, sulama imkanlarındaki kısıtlılık ve iklim değişikliklerine bağlı kuraklık sorunları Uluslararası Gıda ve Tarım Örgütü (FAO) ‘nün de açıkladığı veriler değerlendirildiğinde talebe yetmesinin mümkün olmadığı bir arz oranı ile beslenmek zorunda kalacağımız günlerin yakın olduğunun habercisi…

Gökkuşağı gibi tabaklarımızın olduğu, bahçeden topladığımız ürünler ile sofralarımızın şenlendiği günleri yeniden görebilmek bugünden atılacak adımlarla hiç de zor değil.