Coğrafi bilgi sistemlerini (CBS), verilerin harita tabanlı olarak değerlendirilmesine olanak sağlayan ve gayrimenkul sektöründe son zamanlarda sıkça güncel örnekleriyle karşılaştığımız bir teknoloji olarak değerlendirebiliriz. Coğrafi bilgi sistemleri, verilerin görselleştirilmesi aracılığıyla karar alma hızını artırarak, birçok kuruluş tarafından sıklıkla tercih ediliyor. Resmi kurumlar tarafından da büyük verilerin coğrafi bilgi sistemleri ile paylaşılması analizleri kolaylaştırmakla birlikte çalışmalara değer katıyor.
CBS teknolojisi, sunulan verilerin altlık olarak kullanılan haritalar yoluyla analizini ve görselleştirilmesini sağlıyor. Sorgu ve istatistiksel analizler gibi çalışmalarda kullanılıyor. Bu doğrultuda, CBS’nin kullanım alanları içinde gayrimenkul değerleme çalışmaları da yer alıyor. Coğrafi Bilgi Sisteminin gayrimenkul değerleme ile organize olması sayesinde, birlikte taşınmazların değerlerinde veya değere etki eden faktörlerde meydana gelebilecek değişimler, konum bazlı olarak hızlı bir biçimde güncellenebiliyor.
Gayrimenkul değerleme alanında, başta değer haritalarının üretilmesi olmak üzere, gayrimenkullere ve sosyoekonomik etmenlere ilişkin verilerin yorumlanması ve kullanımı önemli bir yer tutuyor. Coğrafi bilgi sistemleri yoluyla sosyoekonomik etmenlerdeki değişimin gayrimenkul değerlerine önemli etkileri bulunuyor. Bölgesel bazda gayrimenkul alım satımlarına ilişkin stok değerlendirmesi yapılabilmesi, vergilendirmede kullanılmak üzere değer değişimlerinin izlenebilmesi ve parsel bazlı değerlerin otomatik olarak belirlenebilmesi gibi birçok alan, gayrimenkul değerleme ile ilişki içinde. Ayrıca taşınmazların değerlemesi ve bu değerlerin vergiye yansıtılması, gelişmiş toplumların en önemli ekonomik dayanaklarından birini oluşturuyor.
Gayrimenkul değerleme çalışmalarına yönelik verilerin anlık olarak coğrafi bilgi sistemleri üzerinden değerlendirilmesi, değerleme sektörü için en önemli gündem maddeleri arasında yer alıyor. Değerleme çalışmaları sırasında; aynı bölgede yakın zaman içinde yapılan raporları ve bu raporlarda yer alan verileri inceleyebilmek, zaman değişimini analiz ederek doğru değere ulaşmak konusunda kesin bir kanaate ulaşabilmek, doğru bir değerleme raporu hazırlamak için öncelikli kriterler diyebiliriz. Ancak sektördeki mevcut coğrafi sistem kullanımının bir adım ileriye taşınarak değer haritaları oluşturulmasıyla birlikte, hem gayrimenkul piyasasının manipüle edilmesinin engellemesi yolunda bir önlem alınmış alınabilir, hem de doğru vergilendirme sağlanmasıyla toplumun geneli için fayda yaratılması mümkün olabilir.
Ayrıca, en verimli ve en iyi kullanımın belirlenmesi ve yer seçim analizlerinin yapılmasında birçok verinin harita üzerinde gösterilmesi; danışmanlık hizmetleri, proje raporları ve araştırma raporlarında verilerin kolayca değerlendirilmesi açısından avantaj sağlıyor. Ülkemizde taşınmaz değerlemesini sorgulama-analiz etmeye yönelik sistemler yaygınlaşmaya başladı. Bu alanda gelişim sağlanması ve doğru yatırımlar yapılması ile birlikte oldukça önemli bir eşin aşılacağını öngörüyoruz.
